Kamelya bitkisi her dem yeşil kalabilen çalıformunda bitkilerdendir. Hem iç mekan hem de dış mekan bitkisi olarakyetiştirilebilirler. Ancak bu türlerine göre değişiklik gösterebilir. CamelliaJaponica Tramonto veya Japon Gülü, koyu yeşil parlak yaprakları olan yaprakdökmeyen bir çalıdır. Pembe dolgulu çiçeklerle Şubat-Mayıs aylarında çiçekaçar. Çok az bahçe bitkisi bu kadar erken çiçek açar, yani gerçekten gözalıcıdır! Çiçeklerinin gösterişli vegüzel olmasından dolayı bir süs bitkisi olarak yetiştiriciliği yapılmaktadır.Çalı formunda olmasından dolayı daha çok bahçeler için tercih edilmektedir.Anayurdu Uzakdoğu’da özellikle Japonya, Kore ve Çin olan kamelyakış mevsiminde yapraklarını dökmeyen bir bitkidir. Kamelya bodur yapıda birağaç görünümünde olup soğuklara dayanıklıdır, ancak şiddetli donsırasında biraz koruma kullanabilir.
BotanikÖzellikleri
Geniş bir çalıya da küçük bir ağaççık olabilir. Bu Kamelya türü yaklaşık150-200 cm yüksekliğe kadar büyür. Dışarıda 3-4 m boylandığı halde saksılardabudama ile 60-80 cm kadar boylandırılır. İlkbirkaç yılda budama gerekli değildir, bundan sonra sadece bazı çıkıntılıdalları kesin.
Yaprakları ovalya da elips biçimli, sert, ucu sivri ve yüzeyi parlak yeşil renklidir. Yaz vekış yapraklı durur. Kış sonu ile ilkbahar mevsimi başlarında tek tek açançiçekleri fincan biçimli ve kısa saplı olurlar. Kamelyalar göz alıcı şekildekigül biçiminde beyaz, pembe, kırmızı ve sarı renkteki çiçekleri ile bulunduklarıyerleri süsleyen gayet kıymetli bir saksı çiçeğidir.
Çiçekleri kokusuzdur. İki renkliçiçek açan kamelya kültür çeşitleri de vardır. Altı çeşit çiçeği vardır:Yalınkat, yarı katmerli, klasik, katmerli, düzensiz katmerli, şakayık çiçekli.Günümüzde en dayanıklı, aynı zamanda en beğenilen kamelya türü camelliawilliamsii’dir. Çiçekleri büyük, katmerlidir. Genellikle 8,5-10 cm.büyüklüğünde ve saf pembe renklidir. Saksı ve tüpler içinde büyütülürse, iyisonuç alınabilir. Saksı toprağı olarak; kumlu ve özlü toprak, yaprak çürüğü, birmiktar adi toprak karışımı eşit miktarda kullanılır.
KAMELYA(CAMELLİA) BİTKİSİ BAKIMI VE İSTEKLERİ:
Kış ayları asılçiçeklenme dönemi olduğundan mayıs ayına değin bitki sıcaklığı 4-7°C olanyerlerde bulundurulur. Bulunduğu yerin ısısı %2B18 °C olmalıdır. Kamelya,rüzgârsız, yarı gölgeli ve sıcak yerleri sever. Yoğun gölge yerlerdebulundurulmaları halinde, çiçek tomurcukları derhal dökülür. Üzerine doğrudangelen güneş ışığı karşısında bırakılmamalıdır. Kışın aşırı donlardan çabuketkilenir. Donlardan dolayı tomurcukları zarar görebilir. Mayıs – Kasım aylarıarasında yarı gölge alanlar tercih edilmelidir.
Bahçenizdeyetiştirmek istiyorsanız hafif gölgeli yerleri tercih edebilirsiniz. Aşırıgüneş alan ve yoğun gölge olan yerlerde kesinlikle bulundurmayın. Verimalamazsınız çünkü. Aşırı güneş alan yerlerde yaprakları zarar görür vegelişimleri çok kötü olur. Aşırı yoğun gölge yerlerde ise tomurcuklarınıdökerler ve çiçek açmazlar. Kamelya bitkisi genelde çiçeklenmeleri şubat-mayısarası olsa da, kimileri sonbahardan başlayarak çiçeklenir. Özellikle çiçeklenmedöneminde yüksek orantılı (nispi) nem ister.
Toprakİsteği
Pozisyonyarı gölge ve sabah güneşi almayan bir yere dikilmelidir çünkü tomurcuklar gecedonlarından sonra çabuk ısınmaya dayanamaz ve sonra düşer. Çok ıslak topraktaolmamalıdır, ancak kurumasına da izin vermeyin. Ayrıca Camellia Japonica hafifasitli, humusça zengin toprakları sever.
Kamelya bitkisi suyu iyi akıntılı (süzsek) amanemli; organik madde içeriği zengin ve pH’ı 5,5-6,5 olan asitlitopraklarda iyi gelişir. Bitki kireçli toprakları hiç sevmez. Kireçlitopraklarda çok çabuk sararır ve yaprakları dökülür, bitki canlılığını yitirirve güzelliği kaybolur. Evde yetiştirdiğiniz yani saksı kamelyalarınız içinideal toprak karışımı; iyi bahçe toprağı, bir miktar kırmızı killi toprak, birkısım kestane toprağı, bir miktar saf torf, yanmış çiftlik gübresi, ponza taşıve perlittir.
Saksıdayetiştiriciliğini yapıyorsanız 2-3 yılda bir saksı değişimi yapmanız gerekecek.Ayrıca yeni saksının eski saksıdan bir ya da 2 numara büyük olmasına da dikkatedin. Temmuz Haziran ayları arasında saksı değişimi yapabilirsiniz.
Suİsteği
Kamelyalar bütünkış boyunca ve çiçeklenme döneminde suya ihtiyaç duyarlar. Özellikle deçiçeklenme dönemlerinde bol suya ihtiyaç duyarlar. Bu dönemde bol su verilmeli,toprak sürekli olarak nemli tutulmalıdır. Temmuz ayından itibaren kamelyasürgünlerinin daha iyi gelişimi için su miktarı azaltılmalıdır. Bu dönemdensonra bitki yavaş yavaş dinlenme dönemine girecektir.
Orta derecedenem ihtiyacı vardır. Yaz aylarında bu ihtiyacı karşılamak için hem toprağınıhem de yapraklarını nemli tutmanız gerekmektedir. Bunu sağlamak içinyapraklarına bol bol su püskürtebilirsiniz. Ayrıca sulama yaparken de kireçsizsu kullanmaya özen göstermeniz gerekmektedir. İlkbahar ve yazın (haziran sonunadeğin) bol su verilir. Temmuzdan itibaren sürgünlerin daha iyi gelişmesi veçiçek tomurcuğu oluşumu için 4-5 hafta süreyle verilen su azaltılır. Sulamanınoda sıcaklığında kireçsiz su (en iyisi yağmur suyu) ile yapılmasına özellikledikkat edilmelidir. Bütün kış boyunca ve çiçeklenme döneminde (ocak-mart aylarıarası) düzenli şekilde nemli tutulur. Nispi nemi yüksek tutmak için,yazın sıcak ve kuru havalarda bitkinin yapraklarına su püskürtülmelidir.
Gübre; Aralık-haziran ayları arası2 haftada bir 1-1,5 g/l gübre (3:1:2) verilir.
Budama; Kamelya bitkisi hafifbudamaya elverişlidir. Kurumuş, kırılmış, hastalanmış ve şekli bozulmuşdallarının kesilip çıkarılması bitkiye yeterli olur. Bodurlaşmasını ve çok sıkçiçek açmasını temin için sonbaharda dalları 3-4 göz üzerinden budanır vesaksısı değiştirilir. Ancak bu işlemi kesinlikle çiçeklenme dönemi bittikten vebitkinin dinlenme dönemine girmesinden sonra yapmanız gerekiyor.
Koruma; Bitkinin soğuk zararındankoruması için her sene ekim ayında, ağaç kabukları ya da ufalanmış çamkozalaklarıyla dip kısımların örtülmesi gerekir.
Üretilmesi
Kamelya, tohum, çelik, daldırmave aşı ile üretilir.
Tohumlaüretilmesi: Kamelya bitkisinin tohumuyla üretilmesi uzun zamansüreceğinden bu yöntem tercih edilmez. Çiçekleri yalınkat olançeşitlerden alınan tohumlar, eylül-ekim ayları içerisinde fincan saksılardakifunda toprağına dikilir. Camekânlı yastıklara çimlendirilmek üzerekonulur. Tohumlar taze olmazsa çimlenemez. Meydana gelen fidelernisan ayına kadar burada kalır.
Burada kaldığımüddetçe suyuna dikkat etmek lazımdır. Nisan ayında trite saksılara aktarılarakdışarı alınır. Bu suretle elde edilen fidanlar ağustos ayında durgun göz aşısıile istenilen çeşitlerden aşılanır.
Çelikleüretilmesi: Aynı senenin yarı odunsu dallarından temmuz-ağustosaylarında 7,5-10 cm uzunluktaki odunsu gövde çeliklerinin 2-3 yaprakkesildikten sonra nemli kum %2B üretim torfu karışımından oluşanköklendirme ortamına alınır. Köklenme uzun süreceğinden, yağmurlama yöntemiylesık sık sulamak gerekir. Köklendirme ortamının nemi yüksek olmalı, değilsesisleme yapılmalıdır. Çeliklerin köklenebilmesi için 25-30 °C ısıyaihtiyaç vardır.
Köklenmegörüldükten sonra, mart-nisanda çok derine olmamak koşuluyla yerlerineşaşırtılır. Fazla sayıda bitki elde edilmek isteniyorsa yaprak-gözçelikleri ile yine haziran-ağustos ayları arasında ve aynı koşullarda üretimyapılabilir.
Daldırmaile üretme: Adi ve havai daldırma yöntemleri kullanılır. Ağustosayında yapılan havai daldırma köklenme süresi uzun olduğundan çiçekçilikte pekkullanılmaz. Adi daldırma ise ilkbaharda yapılır.
Aşıile üretilmesi: Tohumdan yetiştirilen fidanlar, serçe parmağı kadarkalınlığına geldiğinde göz ya da yanaştırma aşı yöntemi kullanılarak aşılanır.
Göz aşısıağustos ayı içerisinde yapılır. İlkbaharda yapılan yanaştırma aşıyapılmadan önce anaç ve kalem alınacak bitkiyi bol bol sulamalıdır.
Önemli NotHer ne kadar tüm önlemler alınsa da, bitkilerin canlı organizmalar olduğunu unutmamak önemlidir. Taşıma sırasında oluşabilecek ufak tefek sorunlar, bitkinin genel sağlığını olumsuz etkilemez. Fidanlar, dikildikten sonra uygun bakım koşulları sağlandığında kısa sürede toparlanacak ve sağlıklı bir şekilde gelişmeye devam edecektir. Bu nedenle, bitkinin sağlığına dair herhangi bir endişe duymanıza gerek yoktur.