Mazı Thuja orientalis 80 100 cm Saksıda
Asyanın doğu kesimlerinde ve Kuzey Amerikada kendiliğinden yetişen mazılar kışın yapraklarını dökmeyen ağaç ya da çalılardır.6 türü olan bu pul yapraklı bitkiler servigiller (Cupressaceae) familyasının Thuja cinsini oluşturur.Mazı ağaçlarının taç bölümü genellikle koni biçimli, kabukları ise ince ve dar şeritler halinde çatlaklıdır. Küçük pulsu yaprakları sürgünlere karşılıklı dizilmiştir.
Erkek ve dişi üreme organları aynı ağaçta, ama ayrı dalcıklar üzerinde yer alır.Yuvarlak biçimli erkek kozalaklar kızıl kahverengi ya da sarı, dişi kozalaklar morumsu yeşil ve küçüktür. Dişi kozalaklar olgunlaşıp açıldığında içindeki kanatlı tohumlar rüzgârın yardımıyla çevreye saçılır.
Mazıların sarı ya da kızıl kahverengi yumuşak odunları mantarlara karşı çok dayanıklıdır, kolayçürümez. Bu yüzden de kapı, pencere doğraması, bahçe parmaklığı, telefon direği ve payanda yapımında kullanılır. Mazı türleri arasında en değerli kereste ağacı boylu mazıdır (Thuja plicata).
Uygun koşullarda 70 metreye kadar boylanabilen bu iri orman ağacı ABDnin Alaskadan Californiaya kadar uzanan Büyük Okyanus kıyılarında yaygın olarak yetişir.Mazılar odunlarının yanı sıra güzel görünümleri nedeniyle süs bitkisi olarak da yararlanılan değerli ağaçlardır.Bunlardan Asya nın doğu kesimlerine özgü Doğu mazısı (Thuja orientalis) öbür ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de çok sevilen bir süs ağacıdır.
Yaklaşık 10 metreye kadar uzayabilen bu çalımsı yapılı bitkinin yaprak rengi ve biçimi birbirinden farklı olan pek çok süs çeşidi geliştirilmiştir. Kuzey Amerika kökenli bir ağaç olan Batımazısı (Thuja occidentalis) da park ve bahçelerde yetiştirilen süs çeşitleriyle tanınır.
Mazılar pul yapraklı, herdemyeşil bitkilerdir. Gövde kabukları genç fertlerde ince ve düz, yaşlılarda ise asma gövdelerinde görüldüğü gibi ince uzunlamasına dar şeritler halinde çatlaklıdır, dalları yatay ve yukarı yöneliktir. Kuvvetli kokuya sahip olan pul yaprakları,sürgünlere karşılıklı dizilmiştir; sürgünlerin alt yüzeyleri koyu yeşil, alt yüzleri açık yeşildir. Sürgünün geniş yüzeyinde yer alan yapraklar düzdür ve bu yaprakların sırtında yağ bezeleri görülür; sürgünün yanlarında yer alan karşılıklı yapraklar da kayık gibi katlanmış, sürgünü kavramıştır.
Yapraklarla örtülü sürgün üstten basık, yassıdır; orta sürgünden yanlara çıkan yan sürgünler aynı düzlem üzerinde ve birbirine bir dereceye kadar paraleldir. Kozalakları, oval biçimli, olgunken pulları sert ve odunsudur, bir yılda odunlaşır ancak pulların 2-3 ü tohum tutar.
Üretimi genellikle tohum ve-çelikle bazı kere de aşı ile yapılır. Ilıman iklimlerde, derin ve gevşek balçık topraklarda iyi gelişirler; nemli yada kuru topraklarda da yetişir,gölgeye dayanır, bazı kere donlara da direnç gösterirler. Açık alanlarda, park ve bahçelerde, mezarlık ve taş bahçelerinde soliter yada grup veya sıralar (çit/perde) kullanılır.
Mazı Fidanları sürekli yeşil bitkilerdir.Yuvarlak formlu ve dik dallanan bir çok türleri vardır. Gövdeleri yeşil renklidir.
EKOLOJİK İSTEKLERİ
-Soğuk iklim sever ama sıcaklığa dayanıklı.
-Nemli bataklık ve ıslak orman alanlarında bulunur.
-Işık ihtiyacı fazla fakat yarı gölge yerlerdede yetişebilir.
-Asitli topraklar hariç tüm topraklarda yetişebilir.Tuza dayanıklı.
-Derin ve balçık topraklardada iyi gelişir.
PEYZAJ DÜZENLEMELERİNDE KULLANIMLARI
-Çit ve yeşil perde tesisi için uygundur.
-Park ve bahçelerde küçük gruplar halinde ya da soliter kullanılır.
Paketleme ve Taşıma
- Özenli Paketleme:Dalların kırılmasını önlemek için dikkatle paketlenmektedir.
- Korunaklı Gönderim:Nakliye sırasında bitkinin zarar görmemesi için özel ambalaj kullanılır.
- İklim Etkileri:Mevsimsel koşullara bağlı olarak yaprak dökümü yaşanabilir.
- Sağlıklı Teslimat:Bitkinin canlı ve sağlıklı ulaşması için uygun taşıma koşulları sağlanır.
Önemli NotHer ne kadar tüm önlemler alınsa da, bitkilerin canlı organizmalar olduğunu unutmamak önemlidir. Taşıma sırasında oluşabilecek ufak tefek sorunlar, bitkinin genel sağlığını olumsuz etkilemez. Fidanlar, dikildikten sonra uygun bakım koşulları sağlandığında kısa sürede toparlanacak ve sağlıklı bir şekilde gelişmeye devam edecektir. Bu nedenle, bitkinin sağlığına dair herhangi bir endişe duymanıza gerek yoktur.
