Elma Fidanı Pas Akarı
Kasım 2024Elma Pas Akarı
Aculus schlechtendali (Nal.)
(Acarina: Eriophyidae)
Tanımı ve yaşayışı:
İğ şeklinde, sarımsı kahverenginde ve uzunluğu 0.16-0.18 mm’dir. İki çift bacaklı ve gözle görülemeyecek kadar küçüktür.
Kışı ergin dişi döneminde, gevşek yapılı ağaç kabukları altında, tomurcuklara yakın yarık ve çatlaklarda, sürgünlerde, tomurcuk pulları altında guruplar halinde geçirir. Tomurcukların patlamasıyla ortaya çıkan zararlı, gelişmekte olan çiçekler ve yaprak dokusu üzerinde beslenmek amacıyla, ayrılan çiçek tomurcuklarına saldırır ve aynı zamanda kabarmakta olan odun gözlerine de geçerler.
Mayısta ortaya çıkan erkek ve yazlık dişi bireyler çiftleştikten sonra, dişiler yumurtalarını çiçek tomurcukları ile odun gözlerinin yeşil aksamı üzerine bırakırlar. Çiftleş-meleri ilkbahar ve yaz süresince devam eder ve döller birbirine karışır. Kışlık dişi formu haziran sonu veya temmuz başlarında gözükür ve artmaya başlar. Zararlı popülasyonu çok hızlı bir şekilde çoğalır, yazın yumurtadan ergin oluncaya kadar geçen gelişme süresi 1-2 haftadır. Zararlı ağustos ayında çok fazla sayıda (yaprak başına yüzlerce birey) ve genellikle yaprakların alt yüzlerinde bulunurlar. Daha sonra zararlı popülasyonu hızla düşer ve kışı geçirmek üzere ergin dişiler kışlama yerlerine çekilir.
Zarar Şekli:
Zararlı, yaprakların alt yüzünde keçeye benzer düzensiz şekil bozukluğuna neden olur, yaprakların alt yüzü donuk ve solgun, benekli bir görünüm alır. Akar ile yoğun olarak bulaşık yapraklar gümüşi bir renk alır ve daha sonra pas rengine veya kahverengine dönebilir. Şiddetli zarar görmüş yapraklar zamanla kuruyup büzülür, ağacın sürgün gelişimi zayıflar. Bazen de zararlı, meyvelerde paslanma meydana getirerek, meyvenin pazar değerinin düşmesine neden olabilir.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Öncelikle elmada yaygın olarak bulunur. Armutta da zarara neden olabilir.
Mücadele Yöntemleri
Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanlarının korunması ve etkinliklerinin arttırılması için ilaçların seçimine ve ilaçlama zamanlarının ayarlanmasına özen gösterilmelidir. Faydalı akarlardan T. pyri’nin bulunduğu elma bahçelerinde ağustos ayında kesilen ince dalların bu faydalı akarın bulunmadığı bahçelerdeki elma ağaçlarına asılarak T. pyri’nin bulaşması ve popülâsyon oluşturması sağlanabilir.
Kimyasal Mücadele
Bu zararlıya karşı zorunlu olmadıkça kimyasal mücadele yapılmamalıdır.
Elma pasakarı’nın mücadelesine karar vermek için çiçeklenme öncesi ve çiçeklenme sonrası kontroller gereklidir. Mayısta 100 yaprakta yapılan sayımlarda yaprak başına ortalama 300-400 akar, ağustos ve eylül aylarında ise yaprak başına ortalama 700-1000 akar bulunursa ilaçlama yapılır. Sayımlar, hazirandan başlayarak sürgünlerin uçtan itibaren 1/3’lük kısmındaki yapraklarda akar fırçalama aleti ile yapılır.
