İklim isteği:
Lahana yetiştiriciliğinde sıcaklığın büyük önemi vardır. Özellikle çimlenme döneminde sıcaklık çok önemlidir. Yüksek sıcaklıklar sebze olarak değerlendirilen yaprakların kalitesini bozar. Lahanaların baş oluşturabilmesi için en uygun sıcaklığın 15-20 0C arasında olması istenir. Yaz ayları sonunda ve sonbahar yetiştiriciliğinde sıcaklığın düşmesi kaliteli baş oluşumuna yardımcı olmaktadır.
Lahanalar çiçeklenebilmeleri için düşük sıcaklığa (10 C altında) gereksinim duyarlar. Düşük sıcaklık istekleri karşılanmadığında bitkiler sürekli vegetatif devrede kalırlar. Yapılan çalışmalarda sıcaklığın sürekli 15 C’nin üzerinde seyrettiği durumlarda bitkilerin çiçeğe kalkmadığı tespit edilmiştir. Sıcaklık 10 C civarında ise bitkiler 5-7 hafta sonra generatif döneme geçmekte ve çiçeklenmektedir. Sıcaklık 7 C civarında ise bu süre kısalmakta ve bitkiler 4hafta içinde çiçeklenmektedirler.
Lahanaların fazla ışıktan hoşlandığı, ışık miktarının az olduğu ağaç altlarında ve gölgeli yerlerde yetiştirilen lahanaların gelişme ve büyüme özelliklerinin yavaşladığı ve verimin düştüğü bilinmektedir.
Lahanalar yağıştan zarar görmez, aksine daha iyi gelişirler. Lahana hava nemi yüksek, deniz ve göl kenarları ile yüksek nemli yaylalarda çok iyi gelişmektedir. Dolu şeklindeki yağışlar lahana bitkisinin yapraklarına zarar vermektedir. Bunun dışındaki yağış lahananın gelişme ve büyümesinin yanında kalite özellikleri üzerine de olumlu etki yapmaktadır.
Lahana bitkilerini rüzgar olumsuz yönde etkilemektedir. Rüzgar yapraklardan su kaybına ve bitkilerin devrilip toprakla temas etmesine neden olur. Su kaybı, yenen yaprakların kalitesini bozmaktadır. Devrilen bitkilerde ise ya gelişme yavaşlamakta, **** toprağa değen yapraklar çürümektedir.
Toprak İsteği:
Lahanalar toprak istekleri bakımından seçici değildir. Ancak toprağın su tutma kapasitesi iyi olmalıdır. Ağır topraklarda yetiştirilirse yüksek verim, buna karşılık hafif topraklarda yetiştiricilik yapılırsa daha az ve erkenci verim elde edilir. Sonbahar ve kış yetiştiriciliği için drenajı iyi olan topraklar seçilmelidir.
Lahana bitkileri için optimum pH 6-6,5 arsında olmalıdır. Asidik topraklarda gelişme iyi olmaz. Lahana tuza dayanıklı bir bitki olarak bilinmektedir.
Lahana bitkileri üst üste aynı toprakta yetiştirilmemelidir. Mutlaka bir başka familya sebzeleri ile münavebe yapılmalıdır. Aksi taktirde toprak yorgunluğu nedeniyle gelişme ve büyüme istenilen düzeyde olmaz.
Yetiştirme Şekli
Tohum Hazırlığı, Ekim ve Dikim:
Lahana grubu sebzeler ekolojik koşullar uygun ise direkt tohumları tarlaya ekilerek üretilebilirler. Ancak ülkemiz koşullarında lahanalar fide ile üretilmektedir. Fide yetiştiriciliği yastık ve tavalarda yapılır. Fidelerin yetiştirileceği fideliklere yanmış çiftlik gübresi toprak işlemeyle tohum ekiminden en az bir ay önce verilmelidir. Fide üretimi amacıyla tohum ekimi, batı ve güney bölgelerimizde temmuz-ağustos ayları başında fide yetiştirme tavalarına, diğer bölgelerimizde ise mart sonu-nisan başında soğuk yastıklara yapılmalıdır. Fideliklere tohum ekimi serpme veya sıravari olarak yapılmalıdır.
Bir dekar alan için tohumun iriliği, dikim sıklığı ve çeşide bağlı olarak 8-12 gr arasında lahana tohumu kullanılır, bunun için 4-5 m2’lik fide yetiştirme alanı yeterlidir
Sıravari ekimde tohumlar 10 cm sıra arası, 2 cm sıra üzeri olacak şekilde ekilmelidir. Tohum ekiminden sonra fidelikler süzgeçle ve ya mini yağmurlama başlıklarıyla sulanmalıdır.
Lahana fideleri 30-35 gün içinde 3-4 yaprak oluşturur, 15-20 cm boy kazanır ve gövdeleri kurşun kalemi kalınlığına ulaşır ve dikim büyüklüğüne ulaşırlar. Bu fideler fazla gecikmeden esas yerlerine dikilmelidir.
Lahana grubu sebzeleri batı ve güney bölgelerimizde karpuz, arpa, buğday ve ilk ürün mısırdan sonra ikinci ürün olarak yetiştirilebilir.
Fidelerin dikileceği tarlada sıra arası yetiştirilecek çeşide bağlı olmak üzere 70-100 cm olacak şekilde, 20-30 cm derinlikte masuralar açılır.
Dikim büyüklüğüne gelmiş olan fideler hava koşullarına bağlı olarak sökümün kolay olması için dikimden 1 veya 2 gün önce mutlaka sulanmalıdır. Fide dikimi 3 farklı şekilde yapılır:
1- Kuruya Dikim: Dikim büyüklüğüne gelmiş fideler 70-100 cm arayla açılan masuraların boyun noktasına, sıra üzeri 40-70 cm mesafelerle plantuvar, çepin ve çapa yardımıyla kuruya dikilirler, daha sonra masuralara su verilir. Bu şekilde yapılan dikimlerde arazinin meyili az olmalıdır.
2- Elle Çamura Dikim: Masuralara su verilir ve su çekilmeden fidelerin büyüme uçları su seviyesinden yukarıda kalacak şekilde elle çamura dikim yapılır. Bu şekilde yapılan dikimlerde bitkilerin büyüme uçları su seviyesinden etkilenmediği için zarar görmez.
3- Tavlı Toprağa Dikim: Dikim yapılacak masuralara su verilir sulamadan birkaç gün sonra tavlı toprağa masuraların boyun noktalarına fidelerin büyüme ucu su seviyesinden yukarıda olacak şekilde fide dikim kazıkları ve çepinle dikim yapılır. Dikim sırasında cılız ve fazla boylanmış fideler dikilmemelidir. Dikim yaz aylarında akşam saatlerinde yapılmalıdır.
Çapalama:
Toprak yapısı ve otlanma durumuna göre bir veya iki kez, ya da her sulamadan sonra kaymak tabakasını kırmak üzere çapa yapılır. Ayrıca herbisitler kullanılarak yetiştirme yerlerinin otlanması önlenir. Çapa büyüklüğüne ulaşan bitkilerde çapalama işlemi, bitkinin saçak köklerinin toprak yüzeyine yakın gelişmesi nedeniyle yüzeysel olarak yapılmalıdır.
Sulama:
Fide dikiminden sonraki ilk sulama bitki kökü çevresinde çatlak meydana gelmeye başladığında yapılır. Genellikle bu ilk sulamadan sonra bitkilerin gelişmesi izlenir. Toprak yapısı, çevre koşulları ve bitkilerin gelişme durumları dikkate alınarak düzenli sulama yapılmalıdır.
Tarımsal Savaşım:
Lahanaların fide gelişme dönemlerinde hastalık ve zararlılara karşı mücadele iyi yapılmalıdır. Özellikle lahana kelebeği ve yaprak bitlerine karşı çok dikkatli olunmalıdır.
Olgunluk, Hasat ve Depolama
Lahanalarda iyi bir yetiştiricilik yapılmışsa genellikle hasat bir defada yapılır. Ülkemizde yetiştirilen çeşitler yavaş ve kademeli olarak gelişir ve dikimden 3-6 ay sonra hasada gelirler. Ülkemizde genellikle Eylül-Ekim aylarından itibaren hasada başlanır.
Lahanaların hasadı elle yapılır. Hasat olgunluğuna gelmiş lahanalar toprak seviyesinden keskin bir bıçak ve ya satırla kesilerek hasat edilir. Kesilen başların dış tarafındaki bozuk yapraklar temizlenir. Lahanalar soğuk hava depolarında 4-6 ay saklanabilirler. Normal saklama sıcaklığı 1-2 oC olup, depo nispi neminin % 90-95 olması istenir.
Verim
Bir dekardan 2-8 ton arasında lahana hasat edilebilir. Ortalama olarak 1 dekar alanda 2000 civarında lahana bitkisi bulunur. Baş iriliği birim alandan alınan verimi en çok etkileyen faktördür.
- Üretim Yöntemi: Tohumdan
- Uygun Bölge: Bartın 12 m
- Uygun Bölge: Şırnak 1343 m
- Uygun Bölge: Batman 570 m
- Uygun Bölge: Kırıkkale 746 m
- Uygun Bölge: Karaman 1063 m
- Uygun Bölge: Bayburt 1555 m
- Uygun Bölge: Aksaray 1228 m
- Uygun Bölge: Zonguldak 10 m
- Uygun Bölge: Yozgat 1317 m
- Uygun Bölge: Van 1728 m
- Uygun Bölge: Uşak 915 m
- Uygun Bölge: Şanlıurfa 527 m
- Uygun Bölge: Tunceli 922 m
- Uygun Bölge: Trabzon 36 m
- Uygun Bölge: Ardahan 1799 m
- Uygun Bölge: Tokat 630 m
- Uygun Bölge: Sivas 1313 m
- Uygun Bölge: Sinop 27 m
- Uygun Bölge: Siirt 887 m
- Uygun Bölge: Samsun 10 m
- Uygun Bölge: Sakarya 41 m
- Uygun Bölge: Rize 11 m
- Uygun Bölge: Ordu 25 m
- Uygun Bölge: Niğde 1239 m
- Uygun Bölge: Nevşehir 1197 m
- Uygun Bölge: Muş 1334 m
- Uygun Bölge: Muğla 659 m
- Uygun Bölge: Mardin 938 m
- Uygun Bölge: Kahramanmaraş 562 m
- Uygun Bölge: Manisa 79 m
- Uygun Bölge: Tekirdağ 28 m
- Uygun Bölge: Malatya 970 m
- Uygun Bölge: Iğdır 860 m
- Uygun Bölge: Karabük 264 m
- Meyve Tadı: Aromalı
- Kullanım Alanı: Otel Bahçesi
- Kullanım Alanı: Park
- Kullanım Alanı: Okul Bahçesi
- Kullanım Alanı: Hastane Bahçesi
- Kullanım Alanı: Yol Kenarı
- Kullanım Alanı: Konut Bahçesi
- Kullanım Alanı: Site Bahçesi
- Kullanım Alanı: Apartman Girişi
- Kullanım Alanı: Teras
- Kullanım Alanı: Balkon
- Kullanım Alanı: Su Kenarı
- Kullanım Alanı: Arka Bahçe
- Kullanım Alanı: Ön Bahçe
- Uygun Bölge: Yalova 8 m
- Hangi Oda: Bahçe için
- Nem İsteği: Kuru hava
- Nem İsteği: Nemli
- Kök Durumu: Saçak Köklü Bitki
- Budama İhtiyacı: Budanmaz
- Yaprak Kenarı: Dalgalı
- Yaprak Dizilişi: Dairsel
- Yaprak Tipi: Oval
- Yaprak Tipi: Kalp Şeklinde
- Maksimum Boylanma: Bodur
- Drenaj İsteği: Nemli Geçirgen
- Bitki Familyası: Brassicaceae
- Uygun Bölge: Düzce 149 m
- Uygun Bölge: Osmaniye 121 m
- Uygun Bölge: Kilis 660 m
- Hangi Oda: Balkon İçin
- Meyve Rengi: Yeşil
- Uygun Bölge: Kütahya 958 m
- Uygun Bölge: Kocaeli 4 m
- Uygun Bölge: Ankara 905 m
- Uygun Bölge: Amasya 400 m
- Uygun Bölge: Ağrı 1630 m
- Uygun Bölge: Afyon 1012 m
- Uygun Bölge: Adıyaman 701 m
- Uygun Bölge: Adana 25 m
- Toprak İsteği: Tınlı
- Toprak İsteği: Geçirgen
- Toprak İsteği: Kumlu
- Toprak İsteği: Killi
- Toprak İsteği: Kireçli
- Meyve Periyodu: Sonbahar Sonu
- Meyve Periyodu: Sonbahar Ortası
- Meyve Periyodu: Sonbahar Başı
- Uygun Bölge: Antalya 62 m
- Meyve Periyodu: Yaz Sonu
- Meyve Periyodu: Kış Sonu
- Meyve Periyodu: Kış Ortası
- Meyve Periyodu: Kış Başı
- İklim İsteği: Dayanıklı Bitki
- İklim İsteği: Rüzgara Dayanıklı
- İklim İsteği: Soğuğa Dayanıklı
- İklim İsteği: Sıcağa Dayanıklı
- Işık İsteği: Yarı Gölge
- Işık İsteği: Güneş Sever
- Yaprak Rengi: Yeşil
- Yaprak Rengi: Gri
- Satış Boyu: 0-10 cm
- Bitki Yaşı: 0-1
- Bitki Cinsi: Sebze Fidesi
- Meyve Periyodu: İlkbahar Başı
- Uygun Bölge: Konya 1023 m
- Uygun Bölge: Artvin 530 m
- Uygun Bölge: Balıkesir 145 m
- Uygun Bölge: Kırşehir 991 m
- Uygun Bölge: Kırklareli 231 m
- Uygun Bölge: Kayseri 1060 m
- Uygun Bölge: Kastamonu 814 m
- Uygun Bölge: Kars 1756 m
- Uygun Bölge: İzmir 9 m
- Uygun Bölge: İstanbul 25 m
- Uygun Bölge: Mersin 18 m
- Uygun Bölge: Isparta 1058 m
- Uygun Bölge: Hatay 89 m
- Uygun Bölge: Hakkâri 1756 m
- Uygun Bölge: Gümüşhane 1174 m
- Uygun Bölge: Giresun 14 m
- Uygun Bölge: Gaziantep 838 m
- Uygun Bölge: Aydın 92 m
- Uygun Bölge: Eskişehir 796 m
- Uygun Bölge: Erzincan 1216 m
- Uygun Bölge: Elâzığ 1041 m
- Uygun Bölge: Edirne 50 m
- Uygun Bölge: Diyarbakır 674 m
- Uygun Bölge: Denizli 392 m
- Uygun Bölge: Çorum 822 m
- Uygun Bölge: Çankırı 730 m
- Uygun Bölge: Çanakkale 11 m
- Uygun Bölge: Bursa 238 m
- Uygun Bölge: Burdur 963 m
- Uygun Bölge: Bolu 741 m
- Uygun Bölge: Bitlis 1637 m
- Uygun Bölge: Bingöl 1159 m
- Uygun Bölge: Bilecik 513 m
- Uygun Bölge: Erzurum 1923 m
Yorum Ekle