Kavun, sıcak ve ılık iklim bitkisidir. Uzun yetişme süresi boyunca güneşli, sıcak ve kuru bir hava ile yeterli toprak nemi ister. Çok nemli bölgelerde mantari hastalılara yakalanma ihtimali yüksektir. Yetişme devresi içerisinde don tehlikesi olmamalıdır.
Kavun yetiştiriciliğine fazla ağır killi ve asitli topraklar uygun değildir. Su tutma kapasitesi yüksek, drenajı iyi ve hastalıklardan ari olan topraklar uygundur.
TOPRAK HAZIRLIĞI:
Kavun ekilecek arazi sonbaharda toprak tavlı iken derin sürülür. Derin sürümden sonra kültivatör, goble-disk veya diskharrow ile ikileme yapılır.
İkinci toprak işleme dönemi ise Şubat Mart ayları olup kültivatörle toprak tavında işlenerek arazi ekim ve dikime hazır hale getirilir. Ekim veya dikimden önce tarlada otlanma görülürse tekrar kültivatörle toprak işlemesi yapılır. Çok ağır topraklarda güz sürümü derin olarak yapılır. İki defa diskaro çekilir. 15 gün içinde toprak tekrar sürülür. Gerekirse tarla kışın tekrar sürülür. Kavunda toprak işlemenin sık ve dikkatli yapılmasında amaç toprağın iyice havalandırılmasını sağlamaktır.
EKİM VE DİKİM
Kavun hava ve toprak şartları müsait olur olmaz tohumlarının doğduran doğruya önceden hazırlanmış yerlerine ekilmesi suretiyle yetiştirilir. Bölgemiz için kavun ekim tarihi nisan sonu ile mayıs ilk haftasıdır.
Kavun ekimi son donlardan 10–15 gün önce yapılmalıdır. Dekara atılacak tohumluk miktarı küçük tohumlu çeşitlerde 200 – 300 gr / da , iri tohumlu çeşitlerde 300 – 400 gr/da dır. Ekim 180 – 200 cm sıra aralığına yapılır. Sıra üzeri mesafesi ise 50 cm dır. Bir dekarda 1000 – 1200 kavun bitkisi olmalıdır. Mibzerle ekimde sıra üzeri sık tutulur. Sonra da sıra üzeri 40 – 60 cm de bir bitki olacak şekilde seyreltilir.
Kavunun doğrudan ekimi yapılabildiği gibi fideden de dikilebilir. Fide ile üretimde plastik ve viyollerde yetiştirilen kavun fideleri 180 – 200 cm sıra arısı mesafede açılan karıklara 50 cm sıra üzeri mesafe ile dikilir.
SULAMA
Kavun bitkisi büyüme ve meyvelerin olgunlaşma zamanlarında bol suya ihtiyaç duyarlar. Kavunun yatay kökleri hafif topraklarda 20-25 cm derinlikte yayıldığından bu tip topraklar daha sık sulanmalı ve her sulamada kök derinliğine inilmelidir. Toprak sıcaklığını korumak için çimlenmeden çiçeklenmeye hatta ilk meyve tutumuna kadar sulamadan kaçınılmalı 10–15 günde bir sulama yapılır.
Sulamalarda 0-90 cm toprak derinliği tarla kapasitesine getirilmelidir. Meyve olgunlaşma döneminde sulamalara dikkat edilmelidir. Bitkiler ve meyveler sulama suyuna mümkün olduğu kadar temas ettirilmemelidir. Karık, damlama, yağmurlama yapılabilir.
TOHUM EKİMİ VE YÖNTEMLERİ
Genç bir bitki elde etmek için saksı, küvet, kasa gibi tohum ekim kaplarına ekim yapılabilir. Bunun yanında sera içindeki veya açık alandaki bitki yetiştirme yataklarına da ekilebilir. Tohumla üretimde tohum özelliklerine ve yetiştirme tekniği koşullarına bağlı olarak dağınık ekim, sıraya ekim (sık düzenli, şerit) ve ayrı ayrı ekim gibi yöntemler kullanılabilir.
Tohum ekiminde kullanılacak kaplar, her türlü hastalık ve zararlılara karşı steril hale getirilmelidir. Eğer bu kaplar daha önceden de kullanıldıysa üzerinde diğer ekimin zararlı artıklarını taşıyabilir. Daha önceden kaplarda bulunan hastalıklar yeni ekilecek tohumlara da geçebilir. Bunun için de mutlaka kapların steril edilmesi gerekir.
Kaplar çamaşır suyu ile karıştırılmış suda birkaç saniye tutularak çıkarılır. Daha sonra tekrar saf su ile yıkanarak ekime hazır hale getirilir. Yine kapların herhangi bir bitki koruma ilacı ile ilaçlanarak sterilizasyonu da sağlanabilir. Burada dikkat edilmesi gereken konu sterilizasyon maddesinin kabın tümünü kaplamasıdır.
Kapların Doldurulması
Ekimde kullanılacak kapların drenajları sağlanmalıdır. Bu da alt kısımlarına serilen çakıl, kiremit parçası vb. maddelerle sağlanır. Daha sonra steril edilmiş ve ekime hazır halde olan kaplar seçilen harçlardan biri ile doldurulur. Eğer tohum kasaları doldurulacak ise içlerine harç boşaltılır. Tohum kasası, 3/2 oranında harç ile doldurulur. İçine harç doldurulan tohum kasalarının ekimden önce bir tokmak yardımı ile üzeri düzeltilir. Buradaki amaç tohumların ortama eşit dağılmasını sağlamak ve oluşabilecek su birikimini ortadan kaldırmaktır. Daha sonra harç ile doldurulan tohum kasaları, meydana gelebilecek hastalıklara karşı koruyucu önlem olarak ilaçlı su ile sulanır. Bunun için fungusitlerden yararlanılır.
Eğer tohum ekimi çok gözlü multipotlara ( viollere ) yapılacaksa harcın her göze gelmesine dikkat edilir. Bir kez üstleri bastırılarak tekrar harç ile doldurulur. Gözlerin çok sıkı doldurulmaması gerekir. Ancak sulandığında da çökecek kadar gevşek doldurulmaması gerekir. Bunlar da ilâçlı su ile sulanır.
Ekime hazır hale getirilen tohum ekim yerleri bir süre bekletilerek bu yerlerin suyunu çekmesi sağlanır. Daha sonra hazırlanan bu yerlere tohum ekimi yapılır.
Tohum Ekim Yöntemleri
İç mekân süs bitkilerinin tohumları seralarda hazırlanmış yastıklara, kasalara, saksılara veya polietilen torbalara ekilir. Dış mekân süs bitkilerinin tohumları ise dışarıda soğuk yastıklara veya direkt araziye ekilir. Yine sebze, meyve tohumları da dışarıya ekilir. Tohum ekimi, hazırlanan tohum kapları ya da yastıklara elle veya makine ile yapılır.
Yorum Ekle