Patlıcan ılık iklimlerde senelik, tropik iklimlerde ufak bir ağaç şeklinde büyüyen bir çok senelik bir kültür bitkisidir.
Yöremizde çok tüketilen patlıcanın önemli bir yeri vardır. Yemeklik değeri yanında uzun yıllardan beri halk arasında ilaç olarak da kullanılmaktadır.
Patlıcan çeşitli ekolojik şartlara bağlı olarak %0.2-46.8 oranında değişmek üzere ortalama % 6.75 oranında yabancı döllenme göstermektedir.
2. ÇEŞİTLER
Son zamanlarda muhtelif patlıcan çeşitleri elde edilmiştir. Ancak bugüne kadar bölgemizde denemeye alınan ve iyi sonuç veren T.374, Adana T., Birecik, Pala ve yerli çeşitlerdir.
En iyi verimi Topan 374 çeşidinden alınmıştır.: (11.222 ton/da), Adana Topağı: (7.236 ton/da), Birecik: (6.194 ton/da), Pala: (5.361 ton/da)
Topan 374: Meyve ağır, yuvarlak ve kaliteli bir çeşittir.
Birecik: Uzun meyveli
Adana T.: Yuvarlak meyvelidir.
Pala: Gövdesi koyu yeşil renkli ve meyve kısmı kahverengi morumsu renkte orta erkenci bir çeşittir. Bitkinin gövdesi 90-110 cm boyundadır. 26-28 cm uzunluğunda 6-8 cm kalınlığında olan meyveleri koyu mor renkte olup ortası hafif bombeli silindir vari ve uçları sivri şekildedir. Kabuğu ince eti beyaz ve yumuşaktır.
3. İKLİM VE TOPRAK İSTEĞİ
3.1. İklim İsteği
Patlıcan sıcak iklim sebzesidir. Soğuklardan korkar yetiştirme devrelerinde sıcaklık -1,-2 ° C'ye düştüğünde hemen ölür. Ilık iklimlerde senelik kültür bitkisi olarak yetiştirildiğinden tohum ikliminden itibaren hasat devresi sonuna kadar ürün için normal olarak 15-35 ° C'lerde ortalama altı aylık bir süreye ihtiyaç gösterir. Bölgemizde yağmurlar yetersiz olduğundan bitkinin sulanması gerekmektedir.
3.2. Toprak İsteği
Toprak hususunda oldukça seçici bir sebzedir. Killi topraklardan katiyen hoşlanmaz bu gibi ağır ve rutubetli topraklarda süratle kök görülür. Derin, yumuşak geçirgen, organik ve besin maddelerince tınlı topraklarda iyi gelişir ve bol ürün verir. Erkencilik düşünüldüğünde ahır gübresi veya yeşil gübreleme ile takviye edilmek şartı ile kumlu topraklar üzerinde de durulabilir.
4. YETİŞTİRME TEKNİĞİ
4.1. Ekim Nöbeti
Sebzelerden sonra dikilmeli, patlıcan dikilen bir yere en az dört yıl patlıcan dikilmemelidir. Ayrıca baklagillerden sonra yetiştirilebilir. Bölgemizde patlıcanla en iyi ekim nöbetine girebilecek bitkiler pamuk ve buğdaygillerdir. En iyi ekim nöbeti, Buğday + 2.Ürün + Sebze (Patlıcan) uygundur.
4.2. Toprak Hazırlığı
Ön bitkisi hasadından sonra tarla derin olarak sürülmeli, ilkbaharda otları öldürmek amacıyla uygun toprak tavında gobldisk ile ikileme yapılmalıdır. Karık pulluğu ile sıra arası mesafe 100 cm olacak şekilde karıklar açılarak fidelerin dikimine hazır hale getirilmelidir. Sonbaharda toprak işlenmemişse, ilkbaharda toprak mümkün olduğu kadar erken sürülmelidir. Tarlanın toprak kurtları ile bulaşık olduğu biliniyorsa tarla dikilmeden önce ticari gübre ile beraber gereken ilaç verilip tarla ile işlenir.
4.3. Ekim ve Dikim
Tohum sıcak yastıklara Şubat ayının ilk haftasında ekilir. Serpme veya sıravari olarak metrekareye 5-6 gr üzerinden ekilir. Sıravari ekim en iyi yoldur. Ekimden sonra tohumların üzeri 1 cm kadar kalınlıkta harçla örtülür ve hafifçe bastırılarak süzgeçli kovalarla tohumların bulunduğu kısma inecek kadar çimlenme suyu verilir.
Tohumlar çimlenip 7-8 yapraklı olduktan sonra tohumlar Nisan ayının 2. haftasından itibaren 50 cm sıra üzeri 100 cm sıra arası ile esas yerine fideler aynı günde dikilmeye dikkat edilerek dikilir. Dikimden hemen sonra can suyu verilir.
4.4. Gübreleme
Patlıcanlar gübreyi çok sever. Patlıcan yetiştirilecek toprağın dikimden önce dekara 4-6 ton hesabı ile iyi vasıflı, yanmış ahır gübresi ve yardımcı olarak dekara fosforlu ve azotlu gübrenin yarısı dikim esnasında, azotlu gübrenin ikinci yarısı ise ilk sulamadan önce verilmelidir.
Azotlu gübre olarak 21 kg/da N,
Fosforlu gübre 10 kg/da P2O5 saf olarak verilmelidir.
4.5. Sulama
Patlıcan yetiştiriciliğinde pratik bir kaide olarak ilk can suyundan sonra hava durumuna göre 15-20 gün müddetle su verilmez. Bundan sonra lüzum görülürse bolca su verilir. Çiçeklenme devresinde yersiz sulamadan kaçınılmalıdır. Bitkiler üzerinde ilk meyveler görülmeye başladıktan sonra bitkinin durumuna göre belli periyotlarla su vermek ve bilhassa hasat devresine girildikten sonra her toplanmanın ardından sulama ihmal edilmemelidir. Sulama karık usulü ile yapılmalıdır. Patlıcan yetişme devresinde 7-8 günde bir sulanması gerekir. Aksi taktirde gelişme yavaşlar mahsul azalır ve meyvelerde acılık başlar.
4.6. Bakım
Patlıcanda bakım işleri: Çapa, sulama hastalık ve zararlılarına karşı gerekli tedbirleri almaktadır. Fideler esas yerlerinde gelişmeye başladığı andan itibaren takriben 2 hafta sonra 1. çapa yapılır birinci çapadan 2-3 hafta sonra 2. çapa yapılır. Yabancı otlar yok edilir. Kaymak tabakası kırılır. Toprağı havalandırmak ve rutubeti korumak maksadıyla sıra aralarında birkaç defa çapa yapmak faydalıdır.
5. HASTALIKLARI, ZARARLILARI VE MÜCADELESİ
5.1. Hastalıkları
Patlıcan yetiştiriciliğinde bitki bir çok hastalıkla karşı karşıya kalabilir. Bunlardan en önemlileri virüs ve fusarium hastalıklarıdır.
Virüs: Bitki üzeri parlak ve yapışkan bir hal alır.
Fusarium: Virüs kadar tehlikelidir.
5.2. Zararlıları
Danaburnu: Fideleri keser.
Canavar otu: Bitkinin özsuyunu emerek zayıflamasına hatta ölümüne neden olabilir.
Kırmızı böcekler, Afitler (yaprak biti)
5.3. Mücadelesi
Hastalıksız sağlam tohum kullanmak, hastalıklı yerlerde fidelikler kurulmamalı ve bitki koruma şubesine başvurulmalıdır.
6. HASAT, HARMAN VE DEPOLANMASI
Patlıcanlarda hasat piyasaya turfanda veya normal mahsul çalışma arzusuna göre meyveler muhtelif irilikte iken yapılır. İlk turfanda mahsul için meyveler henüz normal iriliğini almadan koparılırsa da esas hasat zamanı çeşidin hakiki meyve iriliğinin 1/3'nü aldığı zamandır. Hasat gecikirse meyveler kartlaşır renkleri açılır ve çekirdekleri sertleşerek yenme kabiliyetleri gittikçe kaybolur. Patlıcan bitkisinde ilk hasat alttaki meyvelerin koparılması ile başlar ve kademeli olarak yukarıya doğru devam eder. Hasata gelmiş meyveler sıcakla sapları ile birlikte kesilir. İrilik, düzgünlük ve renklerine göre sınıflara ayrılarak ambalaj kaplarına sıkıştırılmadan konur.
7. VERİM VE MALİYET
Bir dekardan 4.000 kg verim alınmaktadır. Patlıcanda 171.30 sa/da insan işgücüne, 2.54 sa/da makine işgücüne gereksinim duyulmaktadır.
- Üretim Yöntemi: Tohumdan
- Uygun Bölge: Kırıkkale 746 m
- Uygun Bölge: Karaman 1063 m
- Uygun Bölge: Bayburt 1555 m
- Uygun Bölge: Aksaray 1228 m
- Uygun Bölge: Zonguldak 10 m
- Uygun Bölge: Yozgat 1317 m
- Uygun Bölge: Van 1728 m
- Uygun Bölge: Uşak 915 m
- Uygun Bölge: Şanlıurfa 527 m
- Uygun Bölge: Tunceli 922 m
- Uygun Bölge: Trabzon 36 m
- Uygun Bölge: Tokat 630 m
- Uygun Bölge: Tekirdağ 28 m
- Uygun Bölge: Sivas 1313 m
- Uygun Bölge: Batman 570 m
- Uygun Bölge: Sinop 27 m
- Uygun Bölge: Samsun 10 m
- Uygun Bölge: Sakarya 41 m
- Uygun Bölge: Rize 11 m
- Uygun Bölge: Ordu 25 m
- Uygun Bölge: Niğde 1239 m
- Uygun Bölge: Nevşehir 1197 m
- Uygun Bölge: Muş 1334 m
- Uygun Bölge: Muğla 659 m
- Uygun Bölge: Mardin 938 m
- Uygun Bölge: Kahramanmaraş 562 m
- Uygun Bölge: Manisa 79 m
- Uygun Bölge: Malatya 970 m
- Uygun Bölge: Kütahya 958 m
- Uygun Bölge: Konya 1023 m
- Uygun Bölge: Siirt 887 m
- Uygun Bölge: Şırnak 1343 m
- Uygun Bölge: Bartın 12 m
- Uygun Bölge: Ardahan 1799 m
- Meyve Tadı: Aromalı
- Kullanım Alanı: Otel Bahçesi
- Kullanım Alanı: Park
- Kullanım Alanı: Okul Bahçesi
- Kullanım Alanı: Hastane Bahçesi
- Kullanım Alanı: Konut Bahçesi
- Kullanım Alanı: Site Bahçesi
- Kullanım Alanı: Teras
- Kullanım Alanı: Arka Bahçe
- Kullanım Alanı: Ön Bahçe
- Hangi Oda: Bahçe için
- Hangi Oda: Balkon İçin
- Nem İsteği: Nemli
- Nem İsteği: Çok nemli
- Kök Durumu: Saçak Köklü Bitki
- Budama İhtiyacı: Budanmaz
- Çiçeklenme Süresi: 1-2 Hafta
- Uygun Bölge: Iğdır 860 m
- Uygun Bölge: Yalova 8 m
- Uygun Bölge: Karabük 264 m
- Uygun Bölge: Kilis 660 m
- Uygun Bölge: Osmaniye 121 m
- Uygun Bölge: Düzce 149 m
- Uygun Bölge: Kocaeli 4 m
- Bitki Familyası: Solanaceae
- Drenaj İsteği: Nemli Geçirgen
- Drenaj İsteği: Tam Geçirgen
- Maksimum Boylanma: 1 m
- Yaprak Tipi: Elips
- Yaprak Dizilişi: Almaşlı
- Yaprak Kenarı: Düz
- Drenaj İsteği: Nemli
- Meyve Rengi: Siyah
- Uygun Bölge: Kırşehir 991 m
- Uygun Bölge: Kayseri 1060 m
- Uygun Bölge: Adıyaman 701 m
- Uygun Bölge: Adana 25 m
- Saksı Boyutu: Açık Köklü
- Çiçek Periyodu: Sonbahar Ortası
- Çiçek Periyodu: Sonbahar Başı
- Çiçek Periyodu: Yaz Sonu
- Çiçek Periyodu: Yaz Ortası
- Çiçek Periyodu: Yaz Başı
- Çiçek Periyodu: İlkbahar Sonu
- Çiçek Periyodu: İlkbahar Ortası
- Toprak İsteği: Tınlı
- Toprak İsteği: Geçirgen
- Toprak İsteği: Kumlu
- Toprak İsteği: Killi
- Uygun Bölge: Afyon 1012 m
- Meyve Periyodu: Sonbahar Ortası
- Meyve Periyodu: Yaz Sonu
- Meyve Periyodu: Yaz Ortası
- Meyve Periyodu: Yaz Başı
- Meyve Periyodu: İlkbahar Sonu
- İklim İsteği: Dayanıklı Bitki
- İklim İsteği: Sıcağa Dayanıklı
- Işık İsteği: Yarı Gölge
- Işık İsteği: Güneş Sever
- Yaprak Rengi: Yeşil
- Çiçek Rengi: Mor
- Çiçek Rengi: Beyaz
- Satış Boyu: 0-10 cm
- Bitki Yaşı: 0-1
- Bitki Cinsi: Sebze Fidesi
- Meyve Periyodu: Sonbahar Başı
- Uygun Bölge: Ağrı 1630 m
- Uygun Bölge: Amasya 400 m
- Uygun Bölge: Ankara 905 m
- Uygun Bölge: Kastamonu 814 m
- Uygun Bölge: Kars 1756 m
- Uygun Bölge: İzmir 9 m
- Uygun Bölge: İstanbul 25 m
- Uygun Bölge: Mersin 18 m
- Uygun Bölge: Isparta 1058 m
- Uygun Bölge: Hatay 89 m
- Uygun Bölge: Hakkâri 1756 m
- Uygun Bölge: Gümüşhane 1174 m
- Uygun Bölge: Giresun 14 m
- Uygun Bölge: Gaziantep 838 m
- Uygun Bölge: Eskişehir 796 m
- Uygun Bölge: Erzurum 1923 m
- Uygun Bölge: Erzincan 1216 m
- Uygun Bölge: Elâzığ 1041 m
- Uygun Bölge: Edirne 50 m
- Uygun Bölge: Diyarbakır 674 m
- Uygun Bölge: Antalya 62 m
- Uygun Bölge: Artvin 530 m
- Uygun Bölge: Aydın 92 m
- Uygun Bölge: Balıkesir 145 m
- Uygun Bölge: Bilecik 513 m
- Uygun Bölge: Bingöl 1159 m
- Uygun Bölge: Kırklareli 231 m
- Uygun Bölge: Bitlis 1637 m
- Uygun Bölge: Burdur 963 m
- Uygun Bölge: Bursa 238 m
- Uygun Bölge: Çanakkale 11 m
- Uygun Bölge: Çankırı 730 m
- Uygun Bölge: Çorum 822 m
- Uygun Bölge: Denizli 392 m
- Uygun Bölge: Bolu 741 m
Açıkca çok iyi bir halde teslim alabileceğimi düşünmemiştim. Ancak fideler hem ambalaj hemde kalite açısından mükemmel bir şekilde 2 gün içinde elimde oldu. Tavsiye ederim
Canlı, parlak ve gerçekten güzek fideler gönderilmiş inşallah bahçemde de sorunsuz büyüyp sebzelerini verir gçen senekiler gayet güzeldi