•Gönderilen fidanlar kaç yaşındadır?
-Gönderilen meyve fidanlarımız +4 yaşlarındadır.
•Gönderilen fidanlar saksı içinde mi geliyor yoksa açık olarak mı?
-Sertifikalı meyve fidanlarımızın hepsi saksı içinde kökleri tutmuş bir şekilde gönderilmektedir.
•Gönderilen saksılı Badem fidanının saksı üzerinde kalan boyu nedir?
-Gönderilen Badem fidanlarının saksı üzerinde kalan boyu +120 cm 'dir.
•Gönderilen +4 Yaş Ferraduel Badem Fidanı'nın tozlayıcıya ihtiyacı var mıdır?
-+4 Yaş Ferraduel Badem Fidanı kendine verimli bir tür değildir. Tozlayıcı olarak: +4 Yaş Ferragnes Badem Fidanı ve +4 Yaş Teksas Badem Fidanından birini almanız gerekmektedir. 4 adet +4 Yaş Ferraduel Badem Fidanı için 1 adet tozlayıcı yeterlidir.
•Gelen fidanları hemen dikmeli miyim? İstediğim zaman dikebilir miyim yoksa dikim mevsimini mi beklemem gerekli?
-Sertifikalı meyve fidanlarımız saksılı gönderildiği için istediğiniz zaman dikim yapabilirsiniz. Dikim mevsimini beklemenize gerek yoktur.12 ay boyunca dikilmeye hazır bitkilerdir.
• +4 Yaş Ferraduel Badem Fidanı kışları soğuk geçen bölgelere dikilebilir mi?
-Kışın çok sert geçtiği yörelerde +4 Yaş Ferraduel Badem Fidanı önerilir. Erken donların bulunduğu bölgeler de tercih edilmelidir.
•+4 Yaş Ferraduel Badem Fidanını dikerken ve dikimden sonra kullanmam gereken gübreler var mıdır?
-Evet, tüm fidanları dikerken ve dikim yaptıktan sonra kullanmanızı önerdiğimiz gübreler vardır. Dikim sırasında işlenmiş keçi gübresini toprakla karıştırıp açtığınız çukura koymanız ve bu şekilde dikim yapmanız tavsiye edilir. Dikimden sonra ise bitkinin ihtiyacı olan azot,fosfor ve potasyumu karşılayabilmek için 15 - 30 günlük aralarla sadece 1 çay kaşığı kadar NPK 15-15-15 gübresini kullanmanız ve sonrasında bol sulama yapmanız önerilir.
•Aldığım fidanları diktikten kaç sene sonra meyve alamaya başlayabilirim?
-Satın aldığınız saksılı meyve fidanlarının hepsi +4 yaşındadırlar. Meyve fidanlarının geneli 4- 5 yaş itibariyle meyve vermeye başlarlar. Dikimini sağladığınız yıl mevsiminde meyve verimi sağlayacaktır.
•Satın aldığım saksılı fidanları dikerken dikkat etmem gereken noktalar var mıdır?
-Dikim yapacağınız çukuru yaklaşık olarak saksı boyu kadar açmanız önemlidir. Daha derin çukurlara dikim yapmanızı tavsiye etmiyoruz bunun sebebi fidanın aşı noktasının toprağa değmemesinin gerektiğidir. Ayrıca gelen fidanı dikerken saksısından dikkatlice çıkarmanız gereklidir. Saksı içindeki toprağın dağılmaması ve kökün hava almaması önemlidir.
•Gönderimlerinizi kargo ile yapıyorsunuz,herhangi bir zarar görmezler mi? Saksılı fidanların ambalajı nasıl yapılıyor?
-Tüm siparişlerinizi anlaşmalı kargomuz olan Aras Kargo ile %65'e varan indirimle tüm Türkiye'ye gönderiyoruz. Almış olduğunuz fidanları fidan taşımacılığı için özel tasarlanmış kalın karton kutular içinde özenle yerleştirilerek gönderim yapıyoruz ve bu şekilde hiç bir zarar görmeden evinize kadar teslim ediliyorlar.
BADEM YETİŞTİRİCİLİĞİ
Bademin anavatanı Çin ve Orta Asya'dır. Asya ile Avrupa arasındaki İpek yolunda bademin seyyahlar tarafından yendiği bilinmektedir. Seyyahlar bademi bu yol vası tasıyla Yunanistan, Türkiye ve Orta Doğuya getirilmişlerdir. Uzun yıllardır Akdeniz kıyılarında özellikle İspanya ve İtalya'da badem yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Botanik açıdan kiraz fidanı , erik fidanı ve şeftali fidanı ile aynı familyada yer almaktadır.
Badem fidanı, kayısı fidanı ve şeftali fidanı gibi bazı meyve türleri binlerce yıl önce Türkiye'ye getirilmiştir. Yıllarca sadece tohumla üretilmesinden dolayı, çok geniş bir çeşitliliğe sahiptir Bunun, yanı sıra diğer ülkelerden yurdumuza Badem fidanı Teksas ve Badem fidanı Nonparelle gibi badem çeşitleri getirilmiş ve üretimi yapılmıştır. Türkiye'de Doğu Karadeniz'in kıyı bölgesi ile çok yüksek yaylalar dışında her yöresinde badem yetiştirilmektedir. Badem yetiştiriciliği ülkemizde Ege Bölgesinde yoğunlaşmış olup, bunu Akdeniz, İç Anadolu ve Marmara Bölgeleri izlemektedir. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde Türkiye badem üretiminin üçte ikisi üretilmektedir. Badem yetiştiriciliği açısından en önemli bölge Ege Bölgesi, burada da Datça Yarımadasıdır.
İKLİM
Badem için, yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı Akdeniz iklimi idealdir. Bununla beraber, odun kısmının kış soğuklarına dayanıklı olması nedeniyle, kış soğuklarının fazlaca olduğu yerlerde de yetişebilmektedir. Ağacının odun kısmı -20°C, -30°C'ye kadar soğuğa dayanabilir. Çiçek tomurcuklarının kışa dayanıklılığı şeftali fidanı çiçek tomurcuklarından daha azdır. Ülkemizde kış soğuklarının fazla olduğu yerlerde ekonomik olarak badem yetiştiriciliği yapılamaz.
Kış dinlenme ihtiyacı diğer meyve ağaçlarına göre daha kısadır. +5°C' nin altında 90-400 saatlik bir soğuklama yeterlidir. Badem yetiştiriciliği için, ilkbahar başlangıcındaki durgun olmayan hava şartları büyük önem taşır. İlkbaharda don olayları bakımından en kritik dönem çiçek ve körpe çağla dönemidir. Çiçeklenme zamanında -4°C, -5°C'ye dayanabilen çiçekler, körpe çağla döneminde -1°C, -O,5°C'lerde zarar görürler. Dona dayanım bakımından çeşitler arasında büyük farklar görülmektedir.
TOPRAK
Toprak istekleri bakımından seçiciliği fazla olmayan bir meyve türüdür. Hafif, derin, süzek ve alüvyal topraklarda iyi ürün verir. Bu gibi topraklarda kökler 3-5 m derine gider.
AĞAÇ ÖZELLİKLERİ
Ağaç: 6-8 m boylanır. Bazı hallerde ağaçların yüksekliği 12 m'ye kadar boylanabilir. Yıllık dallar üzerindeki tüm tomurcuklar aynı mevsimde büyür ve ikinci dallar meydana gelmesi halinde ağaç yayvan olur. Badem ağaçları ortalama olarak 50 yıl kadar yaşarlar. 100 yaşına kadar yaşayan ağaçlara da rastlamak mümkündür.
Kök: Kazık kök tipindedir. Saçak kök az olduğundan fidanlar yer değiştirme sırasın da çok kayıplar verirler.
Yapraklar: Çeşitlere göre iri, orta iri ve küçüktür. Renk açık ve koyu yeşil arasında değişir. Yaprağın kenarları dişlidir.
Tomurcuklar: Çiçek tomurcukları, farklı yaştaki dallarla bunlar üzerindeki 2-13 cm uzunluğundaki buket denilen kısa meyve dalcıklarında bulunur.
TOPRAK HAZIRLIĞI
Toprak öncelikle derin olarak sürülür. Kuvvetli topraklarda dikim aralığı 8-9 m, zayıf ve az derin topraklarda ise 5-6 m olmalıdır. Ayrıca yağış miktarı azaldıkça, dikim aralıklarını artırmak gerekir. Kurak koşullarda bademlik kurulması, yerinde çöğür yetiştirip aşılamak sureti ile yapılır. Çöğürler ancak 2-3 yıl sonra aşılanabilecek düzeye ulaşırlar.
BAHÇE TESİSİ
Yetiştiricilerimizin büyük bir kısmı bademi tohumla üretmektedir. Diğer meyve türlerinde olduğu gibi, badem de aşı ile üretilir. Badem için en çok uygulanan aşı yöntemi bir yaşlı çöğürler üzerine durgun göz aşısıdır. Ancak, Datça yöresinde çoğunlukla sürgün göz aşısı yapılmaktadır. Ayrıca kıraç yerlerde bahçeye çekirdek (tohum) ekerek yerinde aşı yapma yoluna gidilebilir. Kalem aşısı da badem üreticiliğinde kullanılabilir. Yarma aşıdan ziyade kabuk altına yapılan çoban aşısı tercih edilmelidir.
Anaçlar
Badem Fidanı: Badem çöğürleri, kireçli ve kurak şartlar için idealdir.
Şeftali Fidanı : Bademe göre daha yüzeysel köklüdür ve daha kısa ömürlüdür. Erken meyveye yatar. Kireç oranı düşük yerlerde kullanılır. Nemotodlu yerlerde nemaquard anaç olarak kullanılmalıdır.
Erik Fidanı : Su tutan, kök çürüklüğü ile bulaşık topraklarda kullanılır. Ancak tüm çeşitlerle uyuşması iyi değildir.
BAHÇELERİN KURULMASI
Badem çabuk gelişen bir meyve türü olduğu için sık dikimden kaçınılmalıdır. Bahçelerde kare dikim tercih edilmelidir. Meyilli arazide ise çapraz (kontur) dikim yapılmalıdır. Ağaçlar dikimi takip eden yaz aylarında birkaç kez sulanmalıdır. Kışları soğuk geçmeyen bölgelerde fidan dikimi Ocak ayında yapılır. Soğuk bölgelerde ise Mart ayını beklemekte yarar vardır. Fidan çukurları 70-80 cm derinlik ve genişlikte olmalıdır. Dikilen aşılı fidanların aşı yerlerinin toprak içinde kalmamasına özen gösterilmelidir. Badem çiçekleri kendine uyuşmazdır.
MEYVE
Sert kabuklu meyveler grubuna girer. Olgunlaşmış ve kurutulmuş bademlerde dış yeşil kabuk kuruyarak kendiliğinden sert kabuktan ayrılır. Bademler, kabuk özelliklerine göre 4'e ayrılır.
l .El Bademleri: El ile kolayca kırılırlar.
2-.Diş Bademleri: Diş ile kolay el ile zor kırılırlar.
3-Sert Bademler: Çekiçle kolay, diş ile zor kırılırlar.
4.Taş Bademleri: Kabuk ancak çekiçle kırılır.
Önemli Badem Çeşitleri
Badem Fidanı NONPARELLE NONPAREİL : Kaliforniya'da (ABD) mevcut çeşitlerin en iyisi olarak kabul edilir. Ağacı kuvvetli ve verimlidir. Çabuğu ince, iç badem kalitesi yüksektir. İç randımanı % 60-70, çift badem oranı ise % 5-10'dur. Tozlayıcıları Ne plus Ultra ve Teksas çeşitleridir.
Badem Fidanı TEKSAS TEXAS : Kaliforniya'da (A.B.D.) yetiştiricilik açısından Nonpareil'dan sonra gelir. Ağacı çok kuvvetli, dış şartlara dayanıklı ve verimliliaği yüksektir. Kabuğu yumuşak, iç badem kalitesi ortadır. İç randımanı %45-50, çift badem oranı ise %15-30'dur.
Badem Fidanı TUONA TUONO : İtalya orjinlidir. Geç çiçeklenir. En önemli özelliği kendine verimlidir. Mahsul verme durumu iyidir. İç randıman %40 civarındadır. İkiz badem oranı %15-30 civarındadır. Çok iri olan iç bademlerinin kalitesi oldukça iyidir.
Badem Fidanı FERRAGNES : Fransa orjinli bir çeşittir. Dallanma seyrektir. Çabuk meyveye yatar. Bol ve kararlı ürün verir. Kabuklar serttir. İç randıman %35-40 ‘dır. Çift badem oranı %2-3’ tür. Tozlayıcısı Cristomorto'dur.
Badem Fidanı NE PLUS ULTRA: Ağacı orta kuvvette, verimliliği orta ile yeterli arasındadır. Kabuğu yumuşak ve açık renkli olduğundan özellikle kabuklu olarak satış için tercih edilenbir bademdir. İç randımanı % 50-60, çift badem oranı ise % 15-30'dur.
YILLIK BAKIM İŞLERİ
Dikilen fidanların tepesi 70-80 cm'den vurulur. Dikimi müteakip yaz budaması mutla ka yapılmalıdır. Badem ağaçları genellikle modifiye lider veya goble şekillerine göre terbiye edilirler.
Sulama : Ülkemizde badem yetiştiriciliği kuru şartlarda yapılır. Ancak, sulandığı tak tirde verim 2-4 kat artmaktadır.
Gübreleme : Badem bahçelerine her yıl azot takvi yesi yapılmalıdır. Uygulanacak olan azot, fosfor, potasyum ve diğer mikro element lerin miktarı ise yapılacak toprak ve yaprak analizi sonucunda en doğru şekilde belirlenir.
Hasat : Meyveler iyice olgunlaştıktan ve dış kabuk kavladıktan sonra hasata başlanmalıdır. Dış ülkelerde makine ile hasat da yapılmaktadır.
Besin açısından çok zengin olan badem onlarca faydası ve değişik kullanım alanlarıyla sofralarımızda da yer alıyor.
Badem şurubu, badem sütü, badem yağı vb. gibi geniş bir yelpazde farklı kullanım alanlarında çeşitleri mevcuttur.
Besin değerlerinde ki zenginliğiyle büyük pazar potansiyeline sahiptir. Dünyanın her köşesinde badem yetiştiriciliği yapılabilir. Ama daha çok Hindistan, Kuzey Afrika ve Orta Doğu'ya özgü ağaç türü olduğu bilinir.
Badem yetiştiriciliği için Türkiye de en ideal bölgenin Ege Bölgesi olduğunu söyleyebiliriz.
İnternet adresimiz aracılığıyla en uygun fiyattan Badem fidanı siparişinizi verebilirsiniz.
Badem Ne Zaman Dikilir?
Kışı soğuk olan bölgelerde ilkbahar başında, kışları ılık bölgelerde ise sonbahar veya kış başında fidanlarınızın dikimini gerçekleştirebilirsiniz.
Satışını Yaptığımız Badem Fidanları Hakkında Bazı Bilgiler
Badem fidanı için geçerli yaş ve diğer önemli bilgiler satılan ürün içeriğinde yer almaktadır.
Sertifikalı badem fidanlarımızın hepsi saksı içinde kökleri tutmuş bir şekilde gönderilmektedir.
Fidanlarımız için dikim mevsimini beklemenize gerek yoktur. 12 ay boyunca dikilmeye hazır formdadırlar. İstediğiniz zaman dikimini gerçekleştirebilirsiniz
Fidanların Muhafazası Nasıl Yapılmalı?
Badem fidanının muhafazası bakım tekniğine uygun olmalıdır. Tozlayıcısıyla birlikte muhafaza edilmelidir. Bahçe tesisi edilmeden en az bir yıl bekletilmiş 3-5 ton yanmış ahır gübresi suyun muhafazası, toprağın havalanması ve içinde ki organik maddeyi arttırabilmesi için verilmelidir. Taze ve verimli bademler üretebilmek için ilaçlama yapılması şarttır.
Dikim İşlemi Nasıl Yapılmalı?
Badem dikimi için açacağınız 60 cm'lik çukurlar fidanlarınız için ideal boyutta olacaktır. Fidanınızın aşı kısmı toprak üstünde kalacak şekilde toprağı sıkıştırmalısınız. Fidanı toprağa dik bir şekilde oturtmanız çok önemlidir. Sağlıklı büyümesi ve eğrilmemesi için kazık bağlayabilirsiniz.
Can Suyu Nasıl Verilir?
Badem fidanı dikiminde önce yarısı toprakla kapatılmış çukura 5 litre can suyu verilir. Ardından çukur tamamen kapatılır. Bu işlemden sonra tekrar 5 litre can suyu verilir. Daha sonra destek çubuğu çakılır.
Dikim İşlemi Sonrasında Ne Yapmalı?
Dikimi yapılan fidanların yanına destek çubukları çakılır. Ardından fidanların tepeleri 70-80 cm kadar kesilir. Eğer mümkünse fidan diplerine malç uygulaması yapılır.
Dikim Mesafesi Ne Kadar Olmalı?
Badem fidanlarında dikim mesafeleri çeşidine, anacına, bakımına hatta ekolojik şartlarına göre değişkenlik gösterir. Genellikle zayıf ve derin topraklarda 5 x 6 metre mesafe, kuvvetli topraklarda ise 7 x 9 metre aralık kullanılır.
Badem Fidanı Ne Zaman Meyve Verir?
Badem fidanları 4-5 yaşından itibaren meyve verirler. Firmamızdan sarın aldığınız fidanlar dikiminizden bir yaz sonra tadımlık meyve verimi sağlayacaktır.
Evde Badem Fidanı Yetiştiriciliği Yapılabilir mi?
Soğuklama isteğini karşılayabildiğiniz taktirde yetiştirebilirsiniz. Bunun için 2 ay dışarıda muhafaza etmeniz isteğini karşılayacaktır. Saksınızın güneş alan bir konumda olması çok önemli. Ayrıca toprağının içine torf eklenmesi fidanınız için çok faydalı olacaktır.
Hangi İklimlerde Yetiştiriciliği Yapılır?
Badem, ılıman iklim koşullarını sevse de fidanınızı iklimsel olarak her yerde yetiştirebilmeniz mümkün. Badem fidanınız için en uygun sıcaklık 25- 35 derece arasıdır. Buna rağmen 2 dereceye kadar direnç sağlayabilir. Yaz ve kış dengesi isteyen bir meyve olduğundan ılıman iklimler ne kadar badem fidanı için uygun olsa da çekirdekler yoğunluğunu kış ayında gösterir.
Sonuç Olarak
Günümüzde kişisel bakım ve kozmetik sayfalarında da, sağlığa faydaları hakkında bu ağaç son dönemlerde popüler kategoriler içerisinde yer almaktadır. İçeriğinde barındırdığı yüksek vitamin içeriği insanların bu meyve hakkında detaylı bilgiler aradığı popüler sayfalar haline gelmiştir.
Sert iklimden kolay etkilenmeyen ve belli noktaya kadar sert iklimi tolere eden bir ağaçtır. Sipariş verilmesi durumunda tüplü fidanların gönderimi aynı gün yapılmaktadır. Bahçe ve arazileriniz için muhteşem tercihtir.
Meyve Fidanlarında Hangi Kategoriler Popüler
Genellikle yetiştiricilik yapılacak iklime göre popüler fidan ürünü değişkenlik gösteriyor. Kurumsal olarak hizmet veren adresimizde her iklim için popüler kategoriler ve popüler fidanlara ulaşabilirsiniz. Yukarıda yer alan arama bölümünü kullanarak detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Satış İşlemi ve Sonrası
Daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Kargo firmaları pandemi dönemi içerisinde aynı gün kargo yapılsa bile nadiren de olsa gecikmeler yaşanabilmektedir. Aşılı fidanlarımız yüksek bir hızla özel olarak hazırlanır. Hızlı kargo ile aynı gün size ulaştırılır.
Dilerseniz dikim ve diğer ürünler hakkında bilgi sahibi olmak için popüler fidanlarımıza göz atabilirsiniz. Aynı gün kargo kategoriler içerisinde yer almaz. Sizler sepete eklediğiniz her ürün hızlı bir şekilde satış işlemi sonrası gönderilir.
- Bitki Cinsi: Meyve Fidanı
- Uygun Bölge: Karabük 264 m
- Uygun Bölge: Yalova 8 m
- Uygun Bölge: Iğdır 860 m
- Uygun Bölge: Bartın 12 m
- Uygun Bölge: Batman 570 m
- Uygun Bölge: Kırıkkale 746 m
- Uygun Bölge: Zonguldak 10 m
- Uygun Bölge: Uşak 915 m
- Uygun Bölge: Şanlıurfa 527 m
- Uygun Bölge: Kilis 660 m
- Uygun Bölge: Tunceli 922 m
- Uygun Bölge: Tokat 630 m
- Uygun Bölge: Tekirdağ 28 m
- Uygun Bölge: Sinop 27 m
- Uygun Bölge: Siirt 887 m
- Uygun Bölge: Samsun 10 m
- Uygun Bölge: Sakarya 41 m
- Uygun Bölge: Rize 11 m
- Uygun Bölge: Ordu 25 m
- Uygun Bölge: Muğla 659 m
- Uygun Bölge: Trabzon 36 m
- Uygun Bölge: Mardin 938 m
- Uygun Bölge: Osmaniye 121 m
- Bitki Familyası: Rosaceae
- Meyve Tadı: Aromalı
- Kullanım Alanı: Otel Bahçesi
- Kullanım Alanı: Okul Bahçesi
- Kullanım Alanı: Hastane Bahçesi
- Kullanım Alanı: Yol Kenarı
- Kullanım Alanı: Konut Bahçesi
- Kullanım Alanı: Site Bahçesi
- Kullanım Alanı: Apartman Girişi
- Kullanım Alanı: Teras
- Uygun Bölge: Düzce 149 m
- Kullanım Alanı: Balkon
- Kullanım Alanı: Ön Bahçe
- Hangi Oda: Bahçe için
- Hangi Oda: Balkon İçin
- Kök Durumu: Kazık Köklü Bitki
- Çiçeklenme Süresi: 2-3 Hafta
- Yaprak Kenarı: Küçük Dişli
- Yaprak Tipi: Mızrak
- Maksimum Boylanma: 6-10 m
- Drenaj İsteği: Nemli
- Kullanım Alanı: Arka Bahçe
- Uygun Bölge: Kahramanmaraş 562 m
- Uygun Bölge: Manisa 79 m
- Uygun Bölge: Malatya 970 m
- Uygun Bölge: Antalya 62 m
- Uygun Bölge: Ankara 905 m
- Uygun Bölge: Amasya 400 m
- Uygun Bölge: Afyon 1012 m
- Uygun Bölge: Adıyaman 701 m
- Uygun Bölge: Adana 25 m
- Saksı Boyutu: 6-10 Litre
- Çiçek Periyodu: İlkbahar Sonu
- Toprak İsteği: Kumlu
- Uygun Bölge: Artvin 530 m
- Toprak İsteği: Killi
- Meyve Periyodu: Yaz Sonu
- İklim İsteği: Soğuğa Dayanıklı
- İklim İsteği: Sıcağa Dayanıklı
- Işık İsteği: Yarı Gölge
- Işık İsteği: Güneş Sever
- Yaprak Rengi: Yeşil
- Satış Boyu: 120-150 cm
- Bitki Yaşı: 4-5
- Üretim Yöntemi: Aşılı
- Toprak İsteği: Kireçli
- Uygun Bölge: Aydın 92 m
- Uygun Bölge: Balıkesir 145 m
- Uygun Bölge: Bilecik 513 m
- Uygun Bölge: Kütahya 958 m
- Uygun Bölge: Kocaeli 4 m
- Uygun Bölge: Kırşehir 991 m
- Uygun Bölge: Kırklareli 231 m
- Uygun Bölge: Kastamonu 814 m
- Uygun Bölge: İzmir 9 m
- Uygun Bölge: İstanbul 25 m
- Uygun Bölge: Mersin 18 m
- Uygun Bölge: Hatay 89 m
- Uygun Bölge: Giresun 14 m
- Uygun Bölge: Gaziantep 838 m
- Uygun Bölge: Eskişehir 796 m
- Uygun Bölge: Edirne 50 m
- Uygun Bölge: Diyarbakır 674 m
- Uygun Bölge: Denizli 392 m
- Uygun Bölge: Çorum 822 m
- Uygun Bölge: Çankırı 730 m
- Uygun Bölge: Çanakkale 11 m
- Uygun Bölge: Bursa 238 m
- Uygun Bölge: Burdur 963 m
- Uygun Bölge: Bolu 741 m
- Meyve Rengi: Kahverengi
Yorum Ekle