Morfolojik özellikleri
6-9 metreye kadar boylanır. Karşılıklı dizilmiş bileşik yapraklar 5-11 parlak yaprakçıktan oluşur ve reçine kokusu verir. Kırmızımsı mor renkli çiçekler Mart ve Nisan aylarında görülür. Mürekkep meyve küçük, küre biçiminde olup olgunlaşınca yeşil ve maviye dönüşür. Tohumlar Eylül-Ekim aylarında olgunlaşır.
Ekolojik özellikleri
Drenajı iyi hafif, kuru ve sıcak toprakları tercih eder. En iyi gelişmeyi alkalli topraklarda yapar. Fazla boylanmaz; yavaş büyür. Işık isteği yüksektir. İki evciklidir.
Üretimi
Tohum ve çelikle üretilir. Çelikle üretimde; henüz olgunlaşmış yarı odunsu çelikler Temmuz ayında alınarak çoğaltılır.
Kullanımı
Meyveleri ya çerez ya da böreklerde iç malzemesi olarak tüketilir. Ayrıca meyvelerinden menengiç kahvesi, yağından sabun(bıttım sabunu) yapılır.
Dağılımı
Türkiye'nin Akdeniz bölgeleri'nin kırsal kesimlerinde yetişir.
İsimler
Menengiç yörelere göre çitlenbik, çedene, çıtlık, çitemik, bıttım farklı isimlerle anılır.
- Bitki Cinsi: Tıbbi-Aromatik
- Uygun Bölge: Düzce 149 m
- Uygun Bölge: Osmaniye 121 m
- Uygun Bölge: Kilis 660 m
- Uygun Bölge: Karabük 264 m
- Uygun Bölge: Yalova 8 m
- Uygun Bölge: Iğdır 860 m
- Uygun Bölge: Bartın 12 m
- Uygun Bölge: Batman 570 m
- Uygun Bölge: Kırıkkale 746 m
- Uygun Bölge: Zonguldak 10 m
- Uygun Bölge: Uşak 915 m
- Bitki Familyası: Anacardiaceae
- Uygun Bölge: Şanlıurfa 527 m
- Uygun Bölge: Trabzon 36 m
- Uygun Bölge: Tokat 630 m
- Uygun Bölge: Tekirdağ 28 m
- Uygun Bölge: Sinop 27 m
- Uygun Bölge: Siirt 887 m
- Uygun Bölge: Samsun 10 m
- Uygun Bölge: Sakarya 41 m
- Uygun Bölge: Rize 11 m
- Uygun Bölge: Ordu 25 m
- Uygun Bölge: Muğla 659 m
- Uygun Bölge: Mardin 938 m
- Uygun Bölge: Tunceli 922 m
- Uygun Bölge: Kahramanmaraş 562 m
- Drenaj İsteği: Nemli Geçirgen
- Maksimum Boylanma: +10 m
- Kullanım Alanı: Otel Bahçesi
- Kullanım Alanı: Park
- Kullanım Alanı: Okul Bahçesi
- Kullanım Alanı: Hastane Bahçesi
- Kullanım Alanı: Yol Kenarı
- Kullanım Alanı: Konut Bahçesi
- Kullanım Alanı: Site Bahçesi
- Kullanım Alanı: Apartman Girişi
- Kullanım Alanı: Teras
- Kullanım Alanı: Balkon
- Kullanım Alanı: Su Kenarı
- Drenaj İsteği: Tam Geçirgen
- Kullanım Alanı: Arka Bahçe
- Hangi Oda: Bahçe için
- Hangi Oda: Balkon İçin
- Nem İsteği: Nemli
- Nem İsteği: Çok nemli
- Kök Durumu: Kazık Köklü Bitki
- Kök Durumu: Saçak Köklü Bitki
- Budama İhtiyacı: Budamaya Elverişli
- Yaprak Kenarı: Düz
- Yaprak Dizilişi: Karşılıklı
- Yaprak Tipi: Uca Doğru Sivri
- Maksimum Boylanma: Budanabilir
- Kullanım Alanı: Ön Bahçe
- Meyve Tadı: Aromalı
- Uygun Bölge: Manisa 79 m
- Uygun Bölge: Kütahya 958 m
- Uygun Bölge: Adana 25 m
- Bitki İşlevi: Aromatik
- Bitki İşlevi: Tıbbi
- Saksı Boyutu: 2-4 Litre
- Çiçek Periyodu: İlkbahar Ortası
- Çiçek Periyodu: İlkbahar Başı
- Toprak İsteği: Tınlı
- Toprak İsteği: Geçirgen
- Toprak İsteği: Kumlu
- Toprak İsteği: Killi
- Meyve Periyodu: Yaz Sonu
- Uygun Bölge: Adıyaman 701 m
- Meyve Periyodu: Yaz Ortası
- İklim İsteği: Soğuğa Dayanıklı
- İklim İsteği: Sıcağa Dayanıklı
- Işık İsteği: Yarı Gölge
- Işık İsteği: Güneş Sever
- Yaprak Rengi: Yeşil
- Çiçek Rengi: Mor
- Çiçek Rengi: Kırmızı
- Satış Boyu: 20-40 cm
- Bitki Yaşı: 2-3
- Üretim Yöntemi: Tohumdan
- Bitki Cinsi: Meyve Fidanı
- İklim İsteği: Dayanıklı Bitki
- Uygun Bölge: Malatya 970 m
- Uygun Bölge: Amasya 400 m
- Uygun Bölge: Antalya 62 m
- Uygun Bölge: Kocaeli 4 m
- Uygun Bölge: Kırşehir 991 m
- Uygun Bölge: Kırklareli 231 m
- Uygun Bölge: Kastamonu 814 m
- Uygun Bölge: İzmir 9 m
- Uygun Bölge: İstanbul 25 m
- Uygun Bölge: Mersin 18 m
- Uygun Bölge: Hatay 89 m
- Uygun Bölge: Giresun 14 m
- Uygun Bölge: Gaziantep 838 m
- Uygun Bölge: Eskişehir 796 m
- Uygun Bölge: Ankara 905 m
- Uygun Bölge: Edirne 50 m
- Uygun Bölge: Denizli 392 m
- Uygun Bölge: Çorum 822 m
- Uygun Bölge: Çankırı 730 m
- Uygun Bölge: Çanakkale 11 m
- Uygun Bölge: Bursa 238 m
- Uygun Bölge: Burdur 963 m
- Uygun Bölge: Bolu 741 m
- Uygun Bölge: Bilecik 513 m
- Uygun Bölge: Balıkesir 145 m
- Uygun Bölge: Aydın 92 m
- Uygun Bölge: Artvin 530 m
- Uygun Bölge: Diyarbakır 674 m
Aldığım bu bitki çok özenle paketlenmişti. Hemen dikim yapmak zorunda kalmadan saksısıyla rahatça yetiştirebiliyorum. Canlı ve sağlıklı bir şekilde elime ulaştı. Yıllar içinde büyümesini izlemek için sabırsızlanıyorum.